3 SỐ 9 CÙNG ĐƯỜNG?
Hoàng Ngọc Nguyên
Trong tình hình chính trị và kinh tế nhiễu nhương ở cả hai bên bờ Đại Tây Dương, chuyện dài nhiều tập mới ở chương một của ông Herman Cain đang trở thành một nguồn an ủi lớn cho tâm trí. Những chuyện chính trị, kinh tế thường làm cho người ta nhức đầu hung tợn vì bao nhiêu câu hỏi đặt ra đều cò thể liên quan gần xa đến sự an vui của mình nhưng dường như chẳng có giải đáp nào ló dạng. Chuyện Herman Cain có thể là chuyện chính trị, nhưng khi ta đứng ngoài chuyện chính trị để thấy đó là chuyện quan cảm (human intrest) thì thấy thú vị như tất cả bao nhiêu chuyện đời tình tiền tù tội khác. Câu chuyện hấp dẫn ở chỗ mỗi một ngày trôi qua chúng ta lại có thêm tình tiết mới, thêm nhiều câu hỏi được nêu ra, và óc tưởng tượng của chúng ta bắt đầu làm việc trong tâm trạng hào hứng của Bao Công phá án Quách Hòe. Chúng ta có thể vửa cảm thấy tiếc, vừa cảm thấy mừng. Tiếc là lỡ mất một cơ hội để xem cử tri Mỹ, gần đây là một mục tiêu của dư luận chỉ trích là thủ phạm chính của tình hình chính trị ấu trĩ hiện nay, có dám bầu cho một nhà kinh doanh pizza làm tồng thống Mỹ hay không – sau khi đã chán ngán với những nhà chính trị chuyên nghiệp tay mơ. Mừng là vì cảm thấy bớt đi được một mối lo, một ám ảnh hãi hùng của một viễn cảnh đất nước Mỹ sẽ có một tồng thống ba số chín mà ngưòi ta nói từng hút thuốc ba số năm trước đây.
Tất cả bắt đầu từ một ngày cuối tháng mười, tháng mà ông Cain, ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa có thể nhớ lại có thể là tháng vinh quang nhất trong cuộc phiêu lưu chính trị có thể ngắn ngủi của ông, chính xác là chủ nhật 30-10, ngày mà hãng tin Politico đưa ra tin trong thời gian những năm 90 ông là chủ tịch của hiệp hội có cái tên tắt rùng rợn như một tên lái súng nhưng thực ra chỉ là một nơi tập họp vui vẻ của những người ưa ăn uống - Hiệp hội Nhà hàng Quốc gia, National Restaurant Association (NRA), khác với Hiệp hội Súngg Quốc gia, National Rifle Association (cũng NRA) – ông Cain đã bị vướng vào ít nhất hai vụ án nội bộ về “quấy quả tình dục” với chị em phụ nữ khiến cho hiệp hội phải bỏ tiền ra “dàn xếp” (settlement) cho hai nữ nhân viên này êm thắm rút lui. Vì đã nhận tiền dàn xếp, hai bà nay không được mở miệng nói chuyện gì đã thực sự xảy ra. Và họ cũng không muốn ra mặt vì muốn giữ cho cuộc sống gia đình an vui. Ngày hôm sau đó, Cain lên tiếng cho rằng chuyện “quá nhỏ”, “chẳng có gì xảy ra”, cho nên ông chẳng nhớ nổi chi tiết, nhưng lại thú nhận hiệp hội, nhân danh ông, đã bỏ tiền ra “chút ít” để đạt được “thỏa thuận” (agreement) cho hai bà ra đi vui vẻ. Món tiền bỏ ra nhỏ đến nổi người ta không cần báo cho ông biết, ông chẳng màng hỏi, và cũng không đòi chuẩn chi. Ông nhớ “mang máng” có một trường hợp ông nói đùa nhẹ nhàng vói một nữ nhân viên “em cao bằng vợ của anh” và đưa tay quệt ngang mũi của mình cho thấy bà chỉ cao chừng đó, nhưng bà khó quá, xem đó là chuyện “sàm sở tình dục”, cho nên hiệp hội phải chi chút đỉnh cho xong chuyện.
Lời giải thích của ông Cain nặng tính quanh co hoang đường, nhất là sau khi một luật sư của hai phụ nữ này nói rằng đây là tiền “dàn xếp”, có tính cách “bồi thường nhân phẩm”, trị giá cả một năm lương $45-50K, chẳng phải tiền “thỏa thuận” thôi việc (severance pay) hai ba tháng như ông nói. Trong khi dư luận đặt câu hỏi về trí nhớ của ông “tổng thống tương lai” của nước Mỹ, thì người ta cũng đặt ra thách đố: ông Cain dám cho hai bà hủy bỏ lời thề nín lặng và cứ tự do khơi lại “chuyện bây giờ mới kể” hay chăng. Ông Cain không đáp “sức mấy”, nhưng cũng chẳng nói “cứ việc”. Ông im lặng, khiến cho ông càng khó hiểu.
Jamais deux sans trois! Có hai thì phải có ba. Ngày 2-11, bỗng dưng cũng từ trong bóng tối và vẫn chìm sâu trong bóng tối, một phụ nữ thứ ba lên tiếng, nêu thêm thành tích của ông Cain, thời ông là chủ tịch NRA và bà cũng làm việc ở đó. Ông mời bà đến chơi apartment của cơ quan cung cấp cho ông , rồi ông có những hành vi, cử chỉ, phù hợp gợi ý đồng thời với những lời tán tỉnh vể nhan sắc của phụ nữ này. Ông làm quá nên bà phải bỏ về và đe dọa kiện ông sàm sỡ. Một lần nữa, ông Cain cũng nói “ngưòi ta muốn chơi tôi, làm hại uy tín của tôi”, và “tôi không thể nhớ nổi” và “bịa đặt”.
Tình hình nặng nề bởi vì gió càng dữ, mây đen càng nặng thay vì mây tan, gió lặng. Chẳng ai nói có ba thì phải có bốn, nhưng thực sự là khi ba vụ đã nổỉ lên thì có thể sẽ còn có vụ thứ tư, thứ năm, thứ sáu… Hôm thứ hai là đến phiên của bà Sharon Bielak, người da trắng, năm nay 50, đứng bên cạnh bà là bà luật sư nổi tiếng Gloria Allred, chuyên có thân chủ là các phụ nữ thường được xem là nạn nhân của những người đàn ông có bệnh, hay có tật, “quấy nhiễu, lạm dụng” về tình dục một cách chuyên nghiệp. Tại một cuộc họp báo, bả kể chỉ vì việc làm mà bà phải đi ăn với ông, ở phòng khách sạn ông thuê cho bà ở, sau khi bà bị mất việc ở cái hiệp hội đông đúc chị em của ông Cain. Bà mạnh dạn đi vào chi tiết về những gì ông Cain đã làm trên xe hơi khi ông đưa bà từ quán ăn trở về khách sạn, đến mức viết thành sách thì tác phẩm có thể bị xem là dâm thư, quay thành phim, thì phim phải cấm trẻ em dưới 12 tuổi ở Mỹ, và cấm cả đàn ông trên 60 (vì sợ chết vì bệnh tim). Bà kể xong, người ta cứ bị ám ảnh về cái đầu của ông chỗ nào cũng rúc vào, cái miệng của ông, cái bàn tay mạo hiểm của ông, khiến cho cử tri ủng hộ ông cũng chưa chắc dám đến gần. Sau đó thì ông Cain họp báo nói chưa hề gặp bà, chưa hề biết bà, chắc là bà nhầm ông với người khác, bà nói láo, ông càng nói, ngưòi ta càng tin bà. Bà nói rằng mới gặp ông cái dây một tháng tại Ohio, khi ông vận động tranh cử tại một cuộc họp của tea party ở tiểu bang đó.
Đến ngày thứ ba, ngưòi xưa lại trở về. Người phụ nữ đầu tiên trong hai phụ nữ khởi đầu câu chuyện bỗng dưng (lại bỗng dưng) ra mặt. Bà Karen Kraushaar, hiện nay là một nhân viên tại văn phòng tổng thanh tra của Bộ Ngân khố của liên bang, nói rằng bà phải lên tiếng vì càm thấy ông Herman Cain là một người “nói dối liên miên” (serial denier). Bà nói rằng trước đây bà đã kiện ông Cain không phải vì cái chuyện cao thấp so với vợ ông. Luật sư của bà nói rằng chuyện của bà cũng tương tự như câu chuyện mà phụ nữ thứ ba và thứ tư đã kể. Bà thì nhấn mạnh “chẳng phải chỉ một lần mà tôi (đã vội) nói, ông đã làm nhiều lần (như thể có tật)”. Tối thứ ba, dành cho CNN cuộc phỏng vấn đầu tiên, bà nói rằng đang tính công bố hết chi tiết của vụ “sacandal” của bà với ông Cain. Bà nói bà đã giữ đủ các giấy tờ của vụ kiện nội bộ này cách đây cả 13 năm và dư luận sẽ có đủ cơ sở để đánh giá. Bà nói rằng bà đã nhận được $46.000 tiền hiệp hội trả vào năm 1999 đề dàn xếp vụ án. Trong thời gian 12 năm qua, bà đã im lặng theo điều kiện của dàn xếp này, nhưng nay Politico đã liên lạc với bà, hỏi phải chăng bà là ngoưừ trong cuộc, bà không thể phủ nhận được, cho nên phải ra mặt. Bà có ý định tổ chức một cuộc họp báo chung của bốn chị em để cho công luận có thể thấy “chứng cớ tập thể”, “chuyện gì đã xảy ra”, cho dù “tôi nghĩ ông vẫn chối bay, 4 ngưòi hay 40 người với ông ta cũng thế thôi”. Bà từng viết trong một email gởi cho báo chí: “Quấy nhiễu tình dục là một vi phạm khó chứng minh bởi vỉ những người có tật này ở công sở chỉ có hành động khi nạn nhân ở một mình… Mặc dù kể lại câu chuyện là điều cực kỳ khổ sở, nhưng đây không còn là chuyện riêng tư nữa mà là chuyện của công chúng”. Ngày thứ tư, bà Sharon Bialek và luật sư Gloria Allred lên tiếng đồng ý tham gia cuộc họp báo chung đó.
Trong bốn phụ nữ, ít nhất hai ngưòi chúng ta đã biết là người da trắng, bởi vậy có thể đó là vấn đề “thị hiếu” của ông, mặc dù ông Cain đã ngụ ý rằng có yếu tố “chủng tộc” trong những lời tố cáo này. Tuy nhiên, bà Condaleezza Rice, người da đen, cựu ngoại trưởng của Tổng thống George W. Bush, đã nhanh chóng bác bỏ ý kiến đó. Bà nói lên ý kiến của nhiều ngưòi: chẳng có vấn đề chủng tộc ở đây. Ở đây là vấn đế ông Cain phải nói thật, nói rõ, nói hết có những chuyện đó như những lời các nạn nhân kể hay không?
Phía ông Cain nay đang tấn công uy tín của những phụ nữi đứng ra tố cáo, cho báo chí biết bà Bielak là người từng ra tòa sáu lần vì nhiều chuyện kiện cáo, hai lần khai phá sản, bảy tám lần thay đổi chỗ làm. Họ cũng nói bà Kraushaar từng kiện tụng ở một nơi làm việc khác, và con trai của bà làm việc cho Politico. Tức thì, Politico cho biết người phụ tá của ông Cain sai lầm, người có tên là Kraushaar đã thôi làm việc ở đây từ hai năm nay, và ngưòi này chằng có quan hệ gì với bà Karen Kraushaar cả. Vấn đề là ở ông Cain, chẳng phải ở những phụ nữ này, cho dù người ta nói bà thứ ba đến phòng ông Cain làm gì cho ông vốn là người ưa hiểu lầm, hiểu lầm; và giá mà bà Bielak đừng tính chuyện nhờ cậy – nếu không là lợi dụng – ông Cain để kiếm việc mới thì làm gì có chuyện ông tính chuynệ mây mưa.
Ông Cain từng tố cáo chính phía ông Perry đã tung ra chiến dịch “bôi nhọ” này, bởi vì một ngưòi trước đây làm cho ông Cain và từng được ông Cain tâm sự về chuyện này nay đã đầu quân cho ông Perry. Điều này rất có thể đúng. Sau đó ông Cain tố cáo phía đảng Dân Chủ có thề đứng sau lưng vụ này. Cũng có thê đúng. Và ông Cain dọa đưa ra tòa mạng Politico vì âm mưu triệt hạ uy tín của ông trong mùa vận động bầu cử. Nhưng vấn đề cũng không phải ai là thủ phạm của việc phanh phui liên tiếp và có hệ thống này, mà vấn đề là ở chỗ ông Cain đủ sức thuyết phục nguòi ta ông vô tội hay không.
Chỉ mới đề cập đến ba năm ở Hiệp hội mà ông đã có ít nhất bốn vụ. Thế bao nhiêu năm làm chủ quán pizza Godfather (pizza bố già), nơi nhân viên nam nữ đều xem ông như “bố già” trong biết bao nhiêu năm qua thì có bao nhiêu phụ nữ cũng có những tâm sự tương tự như bốn bà hiệp hội nhưng chưa có dịp nói ra? Suy nghĩ cho cùng, với một nguòi có “quá trình” như ông, cách cư xử “thân tình” đến mang tiếng suồng sả, sàm sở, quá trớn với nữ nhân viên âu cũng là oan uổng “thường tình”. Ông gốc từ một nước châu Phi nào đó, ít nhiều hấp thụ văn hóa bộ lạc với quyền uy tuyêt đối của tù trưởng. Trong cộng đồng người da đen ở Mỹ, cũng có một văn hóa “bình đẳng”, “tự do”, khiến cho đàn ông cũng ít khi trân trọng hay không sợ mang tiếng “lạm dụng” phụ nữ - bằng chứng là con số tỷ lệ người mẹ neo đơn (single mom) trong người da đen lên đến 45%, và tỷ lệ phụ nữ da đen không có gia đình lên đến cả 60%. Thêm nữa là cái “văn hóa nhà hàng”, nơi chủ quán thường là một gia trưởng quyền uy ức hiếp chót vót được chiều chuộng, nhịn nhục hết cỡ. Chính vì cái não trạng có quyền uy tuyệt đối đó ông Cain mới nghĩ ra được chuyện ba số chín, tưởng rằng người dân cũng như tôi tớ, nô lệ trong tiệm ăn, nói sao nghe vậy, sẳn sàng chấp nhận 9% thuế doanh nghiệp, 9% thuế lợi tức cá nhân, 9% thuế hàng hóa của ông. Có không biết bao nhiêu người có background tương tự như ông, và bao nhiêu người có thể “keep clean” (giữ cho sạch sẽ) được?
Người như Cain chắc chắn không hiếm có trong xã hội. Trong khi đó, muốn là tổng thống, một nghĩa nào đó phải là thứ quí hiếm. Cái sai lớn nhất của Cain là ở chỗ tuy là người phàm phu tục tử mà ông lại tưởng rằng mình là thứ quí hiếm.