Phải Biết Quí Đồng Tiền (Hoàng Ngọc Nguyên)

20 Tháng Mười Hai 201112:00 SA(Xem: 27272)
Phải Biết Quí Đồng Tiền (Hoàng Ngọc Nguyên)


PHẢI BIẾT QUÍ ĐỒNG TIỀN

Hoàng Ngọc Nguyên

image001_32-content

image003_58

Suze Orman

 

Những người thích đọc sách báo về quản trị tài chánh gia đình, có lẽ ai cũng phải biết tác giả Suze Orman, một cố vấn tài chánh có tiếng sáng suốt, thực tiễn, trung thực, thận trọng. Bà cũng là ngưòi thủ diễn chương trình “The Suze Orman Show” trên CNBC. Tháng tới đây, bà sẽ ra tác phẩm mới “The Money Class”, viết về sự bận tâm của ngưòi Mỹ ngày nay với những vấn đề tiền bạc, tiết kiệm, đầu tư, và chi dùng trong cuộc khủng hoảng ngày nay. Một bài báo của bà xuất hiện trong tuần này trên CNN, vào khi nhiều người đang tính toán mua sắm quà cho bạn bè, cho ngưòi thân xa gần trong gia đình, cho chỗ quen biết làm ăn, cho xếp… rất đáng cho tất cả mọi người đọc, những ngưòi có tiền cũng như những người không có tiến, những người đi làm có tên trên sổ lương do đó phải đóng thuế hay những người đi làm thu nhập có thể vào loại trung lưu từ mức thang lợi tức 50-70% nhưng vẫn có thể qua mặt những người thu thuế như giới tư bản ở nấc thang chót vót 90-100%. Bài báo có tựa “3 keys to rational holiday spending” (3 điều then chốt cho việc chi tiêu hợp lý trong mua lễ).

 Tựa của bài viết bao hàm tất cả mục đích, lý do, ý nghĩa và nội dung của bài. Mùa lễ là mùa mua sắm cho bản thân (và gia đình) và mua quà tặng cho người khác để cho thấy người ta nghĩ tới nhau, quan tâm đến nhau. Tuy nhiên, thay vì phải bình tâm để tính toán trong công việc phải được xem là quan trọng này, nhiếu khi người ta có vẻ “hoảng loạn” và bởi thế chẳng cân nhắc thỏa đáng đối với một việc người ta không thấy đủ tầm mức quan trọng thực sự. Vì ham mua sắm quá cho nên nhiều khi người ta như người điên, mua bao nhiêu thứ không cần dùng rồi để đó, tưởng là rẻ, nhưng mua mà không dùng thì rẻ cũng thành đắt. Hay vì tập quán mua quà mà chẳng biết sẽ cho ai, cho bao nhiêu người, cho sao cho tương xứng với từng người… , rốt cuộc sau mùa Giánh Sinh vừa phải ôm một số hàng tồn đọng, cùng có khi gây mất lòng nhiều hơn được lòng người.

 Có một thời người Mỹ có thể nhắm mắt chi tiêu, dư khả năng chịu những tổn thất cá nhân và cho gia đình về sự điên cuồng của mình một cách vui vẻ. Nhưng cái thời hoàng kim đó đã “gone with the wind”, đi theo cơn bão suy thoái. Cái thời thì không còn nữa, nhưng con người thường nhắm mắt khi chi tiêu thì có thể vẫn còn. Nhất là với những người vẫn chủ trương “lấy của che người”, lấy sự chi tiêu, của cải hào nhoáng, cái nhà, cái xe, những phương tiện trong nhà, những món quà… để bao quanh cho người ta không nhận ra được mình. Trưởng giả học làm sang đã là lố bịch. Không trưởng giả mà làm như là “bourgeois gentilhomme” còn lố bịch hơn. Nhiều gia đình ở Mỹ theo lời bà Suze Orman trở nên tan hoang về tài chánh gia đình - cũng giống như chúng ta thời xưa ở Việt Nam đổ nợ vì ba ngày tết.

 Bà khẳng định: “Tôi ghét những ngày lễ hội. Nói theo cách nghề nghiệp”. Bà lý luận, chẳng hạn, “Tặng quà cho nhau là một phần của tập quán trong ngày lễ của chúng ta. Chẳng có gì sai trong chuyện này. Điều mà tôi quan tâm – và tôi cho rằng mọi người cũng phải biết lo đến mức như tôi lo – chính là việc tặng quà phải cho thấy sự trân trọng. Trân trọng đối với chính mình. Điều này có nghĩa chúng ta phải có ngay từ hôm nay một chiến lược tặng quà trong khả năng tài chánh của chính mình”. Nói một cách nôm na theo kiểu người Việt chúng ta: chẳng có ai thương mình bằng mình thương mình. Cho nên, ta không được lạm dụng chính bản thân. Phải thương lấy mình. Sức lao động của mình. Đồng tiền mình làm ra. Và biết lo nghĩ đến sự an toàn lâu dài của chính mình.

 Suze Orman cho rằng đừng tính đến chuyện đã làm trong quá khứ. “Ta cho người khác năm ngoái cái gì, và năm ngoái ta đã cho bao nhiêu người, điều đó chẳng có nghĩa lý gì với năm nay. Thế nhưng chúng ta đều biết luôn luôn có sức ép từ bên trong để giữ mày giữ mặt hay theo nếp cũ, ngay cả khi tình hình tài chánh của gia đình đã thay đổi. Cho nên ngay cả trong trường hợp trong 11 tháng đầu năm, người ta có thể có việc làm ngon lành, thì việc tự chế trong chi tiêu đề ta có thể củng cố quỹ tiết kiệm hưu tri của mình, hay trả bớt nợ, thì có người vẫn bị thôi thúc trong mùa nguy hiểm này mà dẹp qua một bên những tính toán khôn ngoan cẩn trọng đó”.

 Tác giả bài báo đưa ra ba lời khuyên: Hãy trả tiển mặt; Phải có ưu tiên; Đừng mắc mưu!

 Về việc thanh toán bằng tiền mặt, bà viết: “Tôi thách quí vị mua quà mà không dùng thẻ tín dụng. Đến tháng giêng, quí vị sẽ không thấy hối tiếc nếu quí vị biết hạn chế chi tiêu trong giới hạn tiền mình có. Người Mỹ hiện nay nợ thẻ tín dụng đến mức 690 tỉ. Đúng là một điều đáng lo khi phải mang nợ chồng chất trong thẻ tín dụng trong khi gia đình đang chật vật cố sống trong khả năng của mình – và ngay cả điều này cũng có những hậu quả nghiêm trọng rõ ràng. Nhưng mang nợ thẻ tín dụng vì mua quà Giáng Sinh thì đúng là chẳng có cách gì để bào chữa được. Ngu!” Thay vì dùng credit card, bà đề nghị người ta chuyển qua debit card gắn với một tài khoản ở ngân hàng. Dùng debit card, người ta không thể tiêu quá mức mình có tại ngân hàng, cho nên cũng như dùng tiền mặt mình có trong túi - trừ phi ngưòi ta lì lợm dám chịu phạt và dọn đường cho mình đi vào phá sản.

 Chẳng cần bà nhắc nhở, chúng ta cũng hiểu rằng bao giờ chúng ta cũng cần phải xác định được những ưu tiên trong cuộc sống, phù hợp với khả năng hay định mức hợp lý mình có thể có trong đầu. Nói chung trong cuộc sống bao giờ người ta cũng phải có kế hoạch, và hoạch định ngân sách (budgeting) là phần có ý nghĩa nhất trong đời sống cá nhân- nhất là trong thời này. Suze Orman đề nghị một “chiến lược” gồm ba bước: đặt giới hạn chi tiêu, tuân thủ chặt chẽ một danh sách những người được tặng, và không bao giờ lệch lạc trong hai bước đầu. “Phải xem tiền mặt ta có thêm được là bao nhiêu mà không phải đụng đến tiết kiệm. Không đụng đến quỹ dự phòng. Không du di từ những khoàn tiền để dành cho những mục đich khác”. Sau đó là việc xem những người trong danh sách của mình, và tính phân phối thế nào cho phù hợp với khoản tiền mình đã định sử dụng.

 Và điều cuối cùng bà nhấn mạnh là đừng mắc mưu các siêu thị bán lẻ. Người ta đi mua sắm ai cũng ham có những “deal” (bán hạ giá) béo bở. Và họ bị sập bẩy dễ dàng trước những cái deal đại khái thay vì bán một cái áo 50 đồng với giá 50 đồng, người ta quảng cáo giá cái áo này lên đến 75 đống nhưng vì nghĩ tình thân giữa nguòi bán và người mua cho nên người bán chịu hy sinh, thua lỗ chỉ bán 50 đồng – tức giàm giá đến 1/3. Đơn giản, trước khi bước chân vào bất cứ tiệm nào, Sears, Target, Kohl, Dillard, Macy, Old Navy, Wal Mart… nên nhớ rằng chúng ta đang bước chân vào bẩy rập, cho nên phải thận trọng trong đường đi nước bước. Phải biết rõ mình có bao nhiêu trong túi, bao nhiêu ở thẻ, và cái bao nhiêu đó đang được tính nhằm cho mục đích gì. Phải nhìn món hàng mà ta đang chóa mắt vì cái “deal” giảm giá 30% này, ta có cần không. Quả thật nó đáng giá ngay cả ở giá đã discount này hay không..

 Chúng ta đang sống vào thời buổi khó khăn. Ngay cả những người vẫn quen nhận tiền từ trên trời rơi xuống - tức tiền “phúc lợi” của chính phủ Mỹ để có thể về Việt Nam đóng vai những “ông hoàng con” nay đã già, đồng tiền nào cũng là khó khăn, không khó cho mình thì khó cho biết bao người khác, trong đó không chỉ là người nộp thuế. Hơn bao giờ hết, đồng tiền tuy có người cho là dơ bẩn, đừng nên nói đến, nhưng có những đồng tiến sạch sẽ mà chúng ta khó khăn kiếm được, những đồng tiến đó đáng được trân trọng và bảo vệ an ninh - vì mình, vì gia đình, vì xã hội, vì chính phủ, vì đất nước!

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
31 Tháng Giêng 2011(Xem: 22786)
Các điểm cần biết về biến động Tháng 1/2011 tại Ai Cập Phạm Văn Bân Dưới đây l à những vấn đề then chốt trong mối tương quan Mỹ-Ai Cập, được rút ra từ các báo cá o được công bố tuần này bởi Jeremy Sharp, chuyên viên của Sở Dịch Vụ Nghiên Cứu Quốc Hội, và bởi Jon Alterman, Giám Đốc chương trình Trung Đông thuộc Trung Tâm Chiến Lược và Nghiên Cứu Quốc Tế tại Washington.
17 Tháng Giêng 2011(Xem: 26799)
MỘT TẤN BI KỊCH CÓ HẬU Hoàng Ngọc Nguyên Những con ngư ời lý tưởng đang mong đợi nhờ một bi kịch này mà ngôi nhà nước Mỹ sẽ là một thay vì phân hóa, rã rời. Người ta cũng dè dặt vừa kêu gọi vừa tin tưởng trước nỗi đau buồn củ a đất nước, con người sẽ có ý thức hơn về nhu cầu phải có lý lẽ (common sense) v à lễ độ trong cuộc sống xã hội để có thể gần nhau hơn và lâu dài hơn – không chỉ trong những lúc đau buồn, tang khó.
17 Tháng Giêng 2011(Xem: 26219)
MỘT NĂM TRÔI QUA, MỘT THẬP NIÊN CHẤM DỨT, NHỮNG GÌ CÒN ĐỌNG LẠI Hoàng Ngọc Nguyên Có thể xem đó là thông lệ nhìn lại năm qua và thập niên qua đã trôi theo dòng đời như một giấc mơ. Tuy nhiên, cũng có lẽ ít có một khoảng thời gian nào trong đời lại có những tác động mạnh mẽ trong tâm tư và cuộc sống của chúng ta đến như 10 năm đã qua.
01 Tháng Giêng 2011(Xem: 26735)
LỜI NG ƯỜI RA ĐI Hoàng Ngọc Nguyên Hôm nay là ngày cuối của Arnold Schwarzennegger ở Sacramento. Ngày mai đây, ông sẽ trở lại làm thường dân – như chúng ta. Nhìn lại đoạn đường bảy năm vừa qua, ông nói rằng ông vẫn xứng đáng để được nguời ta gọi là “Terminator” - Người Sát Thủ - vai trò quen thuộc của ông trong điện ảnh trước khi ông bước vào đời thực với trách nhiệm thống đốc ...
01 Tháng Giêng 2011(Xem: 25652)
CALIFORNIA 2010 TRONG TRÍ NHỚ Hoàng Ngọc Nguyên Mỗi cộng đồng có một cách riêng nhìn lại địa phương của mình. Người Việt chúng ta ở California chẳng hạn, sẽ không nhìn 10 sự kiện lớn nhất trong năm hoàn toàn giống như người Mễ, ngưới da đen, người da trắng… Nhưng cũng dĩ nhiên sẽ có sự trùng hợp.
01 Tháng Giêng 2011(Xem: 24237)
CUỐI NĂ M BÌNH LUẬN CHUYỆN SANG NĂM Hoàng Ngọ c Nguyên Một ngườ i bình luận dè dặt hẳn phải nói: tình hình bây giờ khá hơn trước và hy vọng không bằng tình hình trong tương lai. Có lẽ đó là điếu ít nhất một người dè dặt có thể nói và ghi phát biều của mình vào sử sách.
26 Tháng Mười Hai 2010(Xem: 27166)
Loạt bài đặc biệt 7 tỷ người Robert Kun zig Dịch và cước chú: Phạm Văn Bân, 12-21-2010 Cuộc tranh luận xuất hiện trong sự phát sinh của chủ trương báo động dân số, ở ngay chính cá nhân Giáo Sĩ Thomas Malthus. Vào cuối cuốn sách, trong đó ông lập khuôn khổ cho một luật cứng rắn rằng sự gia tăng dân số không được kiểm soát sẽ dẫn đến nạn đói...
26 Tháng Mười Hai 2010(Xem: 25437)
THẤT NGH IỆP - TRỢ CẤP- GIẢM THUẾ Hoàng Ngọc Nguyên Đối với ngưòi dân, một hai tuần qua là một thời gian chẳng lành, tuy là người ta đã qua mùa Lễ Tạ Ơn, môt phần vì những tin không hay từ thị trường lao động bay tới, một phần vì sự leo thang trong chiến dịch khủng bố người dân. Hiện nay ai cũng lo lắng, ưu tư về vấn đề công ăn việc làm, ngay cả những ngưòi hiện không bị thất nghiệp.
25 Tháng Mười Hai 2010(Xem: 26280)
XÔN XAO MỘT MÙA GIÁNG SINH Hoàng Ngọc Nguyên Nếu ta hỏi những người một thời đã từng lớn lên ở quê nhà trước năm 1975 Mùa Giáng Sinh nào trong đời lắng đọng nhất trong ký ức của họ, chúng ta chắc chắn sẽ ghi nhận được rất nhiều câu trả lời khác nhau tùy hoàn cảnh riêng của mỗi người. Nhưng có lẽ hai câu trả lời thường gặp nhất phải là Nô-en năm 1972 và Nô-en năm 1975.
23 Tháng Mười Hai 2010(Xem: 21188)
Về mối quan hệ giữa Phan Châu Trinh và Phan Văn Trường Mai Thái Lĩnh Trong phạm vi của bài viết này, tôi chỉ tập trung vào một số chi tiết có liên quan đến cuộc đời hoạt động của Phan Châu Trinh - nhất là mối quan hệ giữa nhà dân chủ yêu nước này với nhà yêu nước Phan Văn Trường nhằm giúp cho độc giả có được cái nhìn khách quan, đúng đắn hơn về một trào lưu đã có ảnh hưởng nhất định đến lịch sử của nước ta trong thế kỷ 20, nhưng những di sản để lại vẫn còn có ảnh hưởng kéo dài qua thế kỷ 21.
SINH HOẠT
MINH XÁC QUAN ĐIỂM
- Website do một ít Thụ Nhân chung sức, dù rộng mở đến tất cả đồng môn trong tình thân hữu, nhưng không nhân danh hay đại diện tập thể nào.

- Quan điểm của bài viết trong Diễn Đàn là của cá nhân tác giả, không hẳn phản ánh quan điểm chung của Ban Biên Tập và những người tham gia Diễn Đàn.
KHÁCH THĂM VIẾNG
99,468