Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy và Tập thơ ‘Hồn Việt’

27 Tháng Bảy 201112:00 SA(Xem: 28764)
Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy và Tập thơ ‘Hồn Việt’


Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy




Tập thơ chính khí ‘Hồn Việt’


VIÊN LINH


Họ là những anh hùng không tên tuổi

Sống âm thầm trong bóng tối mênh mông,

Không bao giờ được hưởng ánh quang vinh,

Nhưng can đảm và tận tình giúp nước.

image001_89
Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy (1924-1990)

Họ là kẻ tự nghìn muôn thuở trước

Đã phá rừng, xẻ núi, lấp đồng sâu

Và làm cho những đất cát hoang vu

Biến thành một dải san hà gấm vóc.

 

Họ là kẻ không nề đường hiểm hóc,

Không ngại xa, hăng hái vượt trùng sơn

Để âm thầm chuẩn bị giữa cô đơn

Cuộc Nam Tiến mở giang sơn rộng lớn rộng.

 

Họ là kẻ khi quê hương chuyển động

Dưới gót giầy của những kẻ xâm lăng,

Đã xông vào khói lửa, quyết liều thân

Để bảo vệ Tự Do cho Tổ Quốc,

Trong chiến đấu không nề muôn khó nhọc,

Cười hiểm nguy, bất chấp nỗi gian nan,

Người thất cơ đành thịt nát xương tan

Nhưng kẻ sống lòng son không biến chuyển.

Và đến lúc nước nhà vui thoát hiểm,

Quyết khước từ lợi lộc với vinh hoa,

Họ buông gươm quay lại chốn quê nhà

Để sống lại cuộc đời trong bóng tối.

 

Họ là kẻ anh hùng không tên tuổi

Trong loạn ly như giữa lúc thanh bình

Bền một lòng dũng cảm, chí hy sinh

Dâng đất nước cả cuộc đời trong sạch.

Tuy công nghiệp không ghi trong sử sách

Tuy bảng vàng bia đá chẳng đề tên,

Tuy mồ hoang phiêu dạt dưới trời quên

Không ai đến khấn nguyền dâng lễ vật,

 

Nhưng máu họ đã len vào mạch đất

Thịt cùng xương trộn lẫn với non sông.

Và anh hồn chung với tấm tình trung

Đã hòa hợp làm linh hồn giống Việt.

(Đằng Phương, Anh hùng vô danh)

(Sao y chính bản trong thi phẩm Hồn Việt, nhà xuất bản Đuốc Việt Sài Gòn, 1950, Thanh Phương Thư Quán, Paris, tái bản 1984 và San Jose 1985. Sau này in lại có thêm vài bài thơ mới làm trong năm 1976.)

Bài thơ trên, đề “Tặng những chiến sĩ vô danh tranh đấu cho Tổ Quốc” hầu như không một học sinh trung học nào, trong khoảng các thập niên '50, 60, không được học qua. Bài thơ làm theo thể tám chữ, tương tự bài “Nhớ Rừng” của Thế Lữ: Lời con hổ ở vườn Bách Thú. Người ta biết rằng Thế Lữ còn có một tuyên ngôn về thơ của mình: “Tôi chỉ là một khách tình si / Ham vẻ đẹp có muôn hình muôn thể / Mượn lấy bút nàng Ly Tao, tôi vẽ / Và mượn cây đàn ngàn phiếm, tôi ca...” (Cây đàn muôn điệu). Đằng Phương, tác giả “Anh hùng vô danh,” rất khác Thế Lữ, không nổi danh bằng Thế Lữ, mặc dù số người biết đến bài thơ “Anh hùng vô danh,” thuộc làu nhiều đoạn của bài này, có lẽ nhiều không kém những người biết và thuộc dăm ba câu của bài Nhớ Rừng của Thế Lữ: “Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt / Ta nằm dài, trông ngày tháng dần qua...” Sự khác biệt không ở tài năng: sự khác biệt giữa Đằng Phương và Thế Lữ là ở chí hướng.

Đằng Phương cũng có một tuyên ngôn khi làm thơ: “Tôi chẳng phải là một nhà thi sĩ / Mở rộng lòng đón gió lạ nghìn phương.../ Tôi chỉ là một người dân đất Việt / Cảm nỗi buồn của kẻ mất quê hương / Nỗi nhục nhằn, nỗi khổ cực đau thương / Của nòi giống nghẹt trong cùm lệ thuộc...” Sau tuyên ngôn ấy, ông đã sống và tranh đấu cho đến những tháng ngày chót trong cuộc đời mình. Đằng Phương chính là Giáo Sư Nguyễn Ngọc Huy, hoạt động chính trị, cách mạng từ 1945 như đảng viên một đảng quốc gia, và suốt cuộc đời ông tranh đấu trong nhiều cương vị để phục vụ lý tưởng xây dựng đất nước, đưa Việt Nam tới độc lập và tự cường, trong nước cũng như trên trường quốc tế, tại các giảng đường đại học cũng như khi phiêu dạt, lưu vong, cho đến khi từ trần vào 9 giờ 30 tối giờ Paris, ngày 28 tháng 7, 1990. Bài báo này xuất hiện vào đúng ngày giỗ ông, 28 tháng 7, 2011, tức là đúng 21 năm sau ngày ông từ trần.

Giáo Sư Nguyễn Ngọc Huy sinh ngày 2 tháng 11,1924 tại Chợ Lớn, tổ quán ở Tân Uyên, Biên Hòa, Nam Việt, làm thơ ký bút hiệu Đằng Phương, hoạt động cách mạng lấy bí danh Hùng Nguyên. Ông học Trung học Petrus Ký, Sài Gòn; qua Pháp học ở Đại học Paris, tốt nghiệp cử nhân Luật và Khoa học Kinh tế tại Đại học này; năm 1960 ông hoàn tất Cao học Chính trị và năm 1963 đậu Tiến sĩ Chính trị học Đại học Luật khoa và Khoa học Kinh tế cùng viện Đại học Paris. Ông dạy hầu khắp các trường đại học tại Việt Nam, kể cả các trường Cao đẳng Quốc phòng, Tham mưu cao cấp, và Đại học Chiến tranh Chính trị; Khoa trưởng Luật khoa và Khoa học Xã hội Cần Thơ. Giáo sư chuyên về Luật Hiến Pháp, Bang giao Quốc tế, thông thạo Pháp Anh và Hán văn. Những năm cuối cùng tại Việt Nam, ông là Tổng thư ký Phong trào Quốc gia Cấp tiến và Đồng Chủ tịch Liên minh Quốc gia Dân chủ Xã hội gồm 6 chính đảng đối lập. Ông là Phụ khảo tại Đại học Luật khoa Harvard những năm lưu vong sau 1976.

Thi tập “Hồn Việt” của Đằng Phương xuất bản lần đầu năm 1950 tại Paris, cách đây 61 năm, dày 116 trang, gồm bài Thay lời tựa, cũng bằng thơ, dài 4 trang, chương “Trước khi thấy con đường sống,” đề “Gửi Nguyễn Du,” làm năm 1945, dài tới 5 trang, và sau đó là 6 bài mỗi bài đều có một đề tài gửi gấm cụ thể: Nhớ bạn, Chiến sĩ Triều Trần, Giây phút chán đời, Bản hành quân của Trương Phụ, Tâm sự Tố Như và Dòng nước Sông Hồng.

Chương thứ hai và là chương chính có nhan đề “Sau khi được đưa vào nẻo sống” gồm 24 bài, và trong một lần tái bản sau này, ông cho vào tập thơ hai bài chót làm năm 1976: “Nhân lễ giáng sinh 1976” và “Giã bạn lên đường.” Bài sau chót này ông tâm sự với các thế hệ đàn em, gửi “Tặng các bạn lên đường tranh đấu cho lý tưởng:” “Thề lấy non sông thế cửa nhà.”

image002_31 

Thi phẩm Hồn Việt, tập thơ in lần đầu năm 1950.

Một cách tổng quát, tập thơ Hồn Việt của Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy là một thi tập chính khí ca. Hiếm có một thi tập như thế, từ bài đầu tới bài chót, tổng cộng 34 bài, không bài nào không nói tới non sông đất nước, anh hùng nghĩa sĩ, các thanh niên với bầu máu nóng lên đường tranh đấu cho độc lập của tổ quốc, (Độc lập hay là chết, trang 80) “Phải Độc lập nếu không thì tuyệt diệt.” Người ta có thể đọc thấy các trận đánh quân xâm lược Tàu ở trong suốt tập thơ:

 

Bến Chương Dương, Quang Khải giết quân thù,

Cửa Hàm Tử, Chiêu Văn Vương phá địch.

Trận Tây Kiết, Toa Đô tìm cái chết,

Lục Thủy Đầu, Văn Hổ khiếp uy danh,

Bạch Đằng Giang vang day khúc quân hành...

(Chiến sĩ Triều Trần, trang 16)

 

Ngày vua Ngô dũng mãnh chém Hoàng Thao,

Ngày Hưng Đạo đánh tan quân Thát Đát.

Ta đã thấy dưới trời xuân man mác

Binh Quang Trung ồ ạt phá quân Thanh

Gò Đống Đa xương thịt chất lên thành

Nước ta nghẹn cuốn thây loài tàn bạo...

 

(Dòng nước sông Hồng, trang 28)

 

Đằng Phương cũng không thiếu những bài thơ dành cho các anh hùng chống Pháp, “Suốt thế kỷ giang san lầm cát bụi.” Ông làm những câu thơ thật sống thật linh hoạt:


Họ thản nhiên lần lượt bước lên đài

Và dõng dạc buông tiếng hô hùng dũng:

“Việt Nam muôn năm!” Một đầu rơi rụng.

“Việt Nam muôn năm!” Người kế tiến lên.

Và Tử thần kính cẩn đứng ghi tên

Những liệt sĩ vào bia người tuẫn quốc.

(Ngày tang Yên Bái, trang 42)

 

Và khi đất nước lọt vào tay cộng sản? Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy, người chiến sĩ bền gan ấy đã không bỏ qua:

 

Khói lửa ngày nay đã lặng rồi

Nhưng niềm đau khổ vẫn chưa nguôi:

Oán hờn ngùn ngụt đầy sông núi

Đè nặng tâm tư của mọi người.

Tất cả miền Nam đã vỡ tan,

Bao nhiêu cơ nghiệp đã suy tàn,

Bao nhiêu gia quyến nay phân tán

Bao kẻ tù đày hoặc chết oan?

Mới biết hòa bình gay khổ đau

Cũng như chinh chiến kém gì đâu!

(Nhân lễ Giáng sinh 1976, trang 112)

 

Dường như Đằng Phương Nguyễn Ngọc Huy có viễn kiến về một cuộc xung đột tất phải xảy ra:

Khói lửa rồi đây bốc ngụt trời

Gió tên mưa đạn dậy đôi nơi.

Hai câu này hơi khác thường so với một chiến sĩ tư tưởng, một nhà khoa bảng suốt đời tranh đấu cho lý tưởng trên các diễn đàn chính trị, trong các hội nghị và bằng ngòi bút. Nhưng có thể lắm chứ. Hai câu thơ ấy được in trong bài chót của tập thơ, và tập chính khí ca này kết thúc bằng hai câu dưới đây:

Lòng ta đã thoáng nghe văng vẳng

Tiếng khải hoàn ca dậy phố phường!

(Hồn Việt, trang 116)

Westminster, 27 tháng 7, 2011.


(Nguồn: nguoi-viet.com)


DIỄN ĐÀN THỤ NHÂN :

Giáo Sư Nguyễn Ngọc Huy cũng là một trong những Giáo Sư từ ngày đầu của Trường Chánh Trị Kinh Doanh, Viện Đại Học Đà Lạt.

Gửi ý kiến của bạn
Tên của bạn
Email của bạn
07 Tháng Sáu 2017(Xem: 9221)
Một làn sóng ngầm mạnh mẽ đang làm thay đổi giới trẻ Hàn Quốc. Ngày càng có nhiều người trẻ không muốn « hy sinh tất cả » để làm việc.
03 Tháng Sáu 2017(Xem: 9386)
"Sự kiện này đã không xảy ra nếu công an và quân đội không phối hợp cưỡng chế đất của dân cho những mục đích không thỏa đáng và không minh bạch, bất cần đối thoại, tham vấn."
03 Tháng Sáu 2017(Xem: 10237)
Đây là bài giới thiệu tập sách “Trăn trở cuối đời”, một "Góp nhặt hồi ức từ một thời đã mất", của tác giả.
27 Tháng Năm 2017(Xem: 11174)
Anh Ngô Thanh Tâm, tốt nghiệp Đại Học Sư Phạm Triết Dalat, viết văn dưới bút hiệu Tâm Thanh. Tác phẩm cuối của anh có tựa đề Lệnh Triệu Ban Rồi (2013).
25 Tháng Năm 2017(Xem: 10836)
Nhiều quốc gia cho rằng khi thúc đẩy xây dựng «Con Đường Tơ Lụa Mới» để mở rộng giao thương trong một vòng cung trải rộng từ châu Á, qua châu Phi và châu Âu, mục tiêu thâm sâu của Bắc Kinh là bành trướng ảnh hưởng chính trị của riêng TQ, bào mòn ảnh hưởng của các đối thủ.
05 Tháng Năm 2017(Xem: 9829)
"Những ngày tháng Tư, nhớ nao nao hình ảnh chị chủ nhà trọ, đôi mắt thẫn thờ, tay làm dấu Thánh Giá, thốt lên, mất nước rồi! Tôi giờ đã hiểu chị."
28 Tháng Tư 2017(Xem: 8637)
27/4/2017, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump cảnh báo một cuộc xung đột rất lớn có thể xảy ra giữa Washington và Bình Nhưỡng. Sáng sớm 29/4.2017, Bắc Hàn lại phóng thử tên lửa, bất chấp những nỗ lực hai chính phủ Hoa Kỳ và TQ đang thực hiện nhằm chận đứng các hoạt động mang tính gây rối mà chính phủ Bình Nhưỡng thường làm...
23 Tháng Tư 2017(Xem: 8844)
«Chúng tôi nghĩ rằng là ai nói đến lịch sử cũng thường nói đến yếu tố là tính khách quan, thậm chí là phi chính trị. Nhưng tôi cho rằng đó chỉ là một yếu tố mang tính tương đối thôi, bởi vì làm sao có thể khách quan được khi do một nhóm người rất cụ thể viết ra và nhất là trong những chế độ do nhà nước chủ đạo.»
19 Tháng Tư 2017(Xem: 8784)
"Lịch sử những năm Mão chứng minh sự tiến triển không thể đảo ngược (évolution irréversible). Sự chuyển đổi phát xuất từ cơ cấu nội tại (mécanismes internes), nhưng đồng thời là động thái bên ngoài (dynamique du dehors). Nghiên cứu xã hội học cho thấy cơ cấu trong nước đã chín mùi. Mỗi biến cố xảy ra là thêm giọt nước tràn ly."
SINH HOẠT
MINH XÁC QUAN ĐIỂM
- Website do một ít Thụ Nhân chung sức, dù rộng mở đến tất cả đồng môn trong tình thân hữu, nhưng không nhân danh hay đại diện tập thể nào.

- Quan điểm của bài viết trong Diễn Đàn là của cá nhân tác giả, không hẳn phản ánh quan điểm chung của Ban Biên Tập và những người tham gia Diễn Đàn.
KHÁCH THĂM VIẾNG
99,468